นำเรื่อง
ผมเพิ่งสอบเสร็จเมื่อวานนี้ครับ, นั่นเป็นสาเหตุที่ผมทิ้งร้างจากบล็อกไปเกือบสัปดาห์ ทั้งที่ควรจะต้องจบ dissection of the Abdomen ตั้งแต่วันพุธที่แล้ว ผมขอแบ่งเวลาส่วนนั้นมาเพิ่มเติมให้ตัวเองได้อ่านหนังสือบ้าง นอกเหนือจากที่ใช้เวลาหมดไปกับงานสอน/เตรียมสอน อยู่เวร และพักผ่อนอย่างที่ทำอยู่เป็นประจำ
การเรียนกับการสอบเป็นของคู่กัน ถ้าเรียนอย่างเดียวก็ไม่มีเครื่องกระตุ้นการเรียนรู้ของเรา และไม่มีเครื่องประกันว่าเรามีความรู้เพียงพอแล้วหรือยัง แต่จะสอบอย่างเดียวก็ไม่ได้เหมือนกัน เพราะถ้าไม่เรียนก็ไม่รู้จะเอาอะไรเข้าไปในห้องสอบ การสอบนั้นก็เปล่าประโยชน์ ทั้งสองอย่างจึงต้องควบคู่กัน จะละทิ้งอย่างใดอย่างหนึ่งไปไม่ได้เลย
ในชีวิตของพวกเราเต็มไปด้วยการเรียนรู้และแบบทดสอบมากมายที่อยู่ควบคู่กันไป แม้เราจะคิดว่าการเรียนรู้หลายอย่างไม่จำเป็นต้องสอบ ก็แค่เรา "อยากรู้" เฉยๆ แต่หากเรามองดูดีๆ แล้ว เราจะพบว่า "ความอยากรู้" ก็เป็นแบบทดสอบอย่างหนึ่งเหมือนกัน ความอยากรู้จะคอยตั้งคำถามในสิ่งที่เรายังไม่รู้ และเราก็ต้องค้นคว้าหาความรู้เพิ่มเติมเพื่อตอบคำถามนั้น จึงแทบไม่ต่างกับการตอบคำถามในข้อสอบเลย
ถ้าหากจะมีส่วนต่างกันบ้าง ก็ตรงที่การสอบแบบทางการมักมีคำถามจำกัด หยุดอยู่แค่จุดประสงค์การเรียนรู้ เพื่อให้วัดความรู้ได้เป็นมาตรฐานเดียวกันทั้งชั้นเรียน แต่ "ความอยากรู้" นั้นไม่เคยจำกัด เราสามารถต่อยอดความรู้ของเราไปได้เรื่อยๆ เท่าที่เราต้องการ
จะเรียนเพื่อตอบ "ข้อสอบ" หรือเรียนเพื่อตอบ "ความอยากรู้" - เราเลือกได้ครับ
==========
เข้าเรื่อง
6th Dissection of the Abdomen
Review
- Liver
- Spleen
- Pancreas
"อาจารย์ไม่พูดซ้ำ เพราะในหนังสือมีแล้ว เคยสอนแล้ว, ใช่ไหมลูก?"
- ยาดาฤดี, 2554
==========
Kidney
- pair bean-shaped, retroperitoneal organs
--- upper pole สอบเข้าหากัน medially
--- renal hilum ชี้เข้า medially; เป็นทางผ่านของ renal vv., n. & ureter
- T12 - L3; ขวาต่ำกว่าซ้าย เพราะอยู่ใต้ตับ
- costrovertebral angle = 12th rib ตัดกับ L-vertebra
--- ตรงกับ renal hilum
--- ผู้ป่วยกรวยไตอักเสบ (pyelonephritis) เคาะตรงนี้จะปวด
Antr Relation : ข้างขวา/ข้างซ้ายไม่เหมือนกัน
- Rt kidney
--- Rt. suprarenal gl
--- liver; มี peritoneum คลุมกั้นแยก
--- descending part of the duodenum
--- right colic flexure
--- intraperitoneal small intestine
- Lt. Kidney
--- Lt. suprarenal gl
--- intraperitoneal stomach & spleen
--- retroperitoneal pancreas
--- left colic flexure & proximal desc. colon
--- intraperitoneal jejunum.
Post Relation : ข้างขวา/ข้างซ้าย คล้ายคลึงกัน
--- diaphragm
--- psoas major, quadratus lumborum, & trans. abdominis muscles.
--- Rt. supr pole สัมพันธ์กับ 12th rib, Lt. supr pole สัมพันธ์กับ 11th - 12th ribs
--- pleural sacs - costodiaphragmatic recesses
--- subcostal vv. & n., iliohypogastric & ilio-inguinal nerves.
----------
Renal fascia
- ต่อเนื่องจาก transversalis fascia แยกเป็น antr & postr layers
--- คลุมทั้ง kidney & suprarenal gl.; กั้นแยกด้วย CNT septum บางๆ
- fused กัน 2 ตำแหน่ง
--- 1. เหนือ suprarenal gl. --> diaphragmatic/phrenic fascia
--- 2. ด้าน latl --> transversalis fascia
- medl
--- antr : คลุม renal vv., abdl aorta & ICV --> เชื่อมกับฝั่งตรงข้าม
--- postr --> เชื่อมกับ psoas fascia
- infr
--- antr --> retroperitoneal tissue
--- postr --> illiacus fascia
--- คลุม ureter
สังเกต
- ทางเปิดด้านล่าง อาจเป็นช่องทางแพร่กระจาย infection & pus/abscess ได้
- perinephric fat อยู่ใน renal fascia
- paranephric fat อยู่นอก renal fascia
----------
Kidney in section
แบ่งเป็น 2 ส่วน
- 1. cortex : ขอบนอก + renal column
- 2. medulla : renal pyramid ยอด (papilla) ชี้เข้าหา hilum
Renal pyramids --> Renal papilla --> Minor calyx --> Major calyx --> Renal pelvis --> Ureter
---------
Blood supply
Renal a. <-- abdl aorta
- antr division --> 4 segmental a. : apical, upper, middle, lower
- postr division --> postr segmental a.
Renal v. --> IVC
Lymph : aortic LN
Nerve : coeliac & renal plexus
==========
Ureter
- pair tubular retroperitoneal organ
- เริ่ม : uretero-pelvic junction; สิ้นสุด : vesico-pelvic junction
- ลอดใต้ gonadal vv.
--- "น้ำ" ลอดใต้ "สะพาน"
- ทอดข้าม genito-femoral n.
Constricted points: 3 ตำแหน่ง
- 1. uretero-pelvic junction
- 2. ตำแหน่งที่ทอดผ่าน pelvic brim
- 3. vesico-ureteric junction
Blood supply : 3 ระดับ
- upper : ureteric br. of renal a.
- middle : ureteric br. of gonadal a.
- lower : (M) supr & infr vesicular a.; (F) uterine a.
Nerve : renal, testicular/ovarian, infr hypogastric plexuses
Lymph : 3 ระดับ
- upper : lymph vv. ตาม renal v.
- middle : lumbar node
- lower : pelvic LN
==========
Suprarenal (Adrenal) gl.
- อยู่ภายใน renal fascia; แปะ supr pole of each kidney
- Rt. - pyramid; Lt - semilunar shape
- ระหว่าง gl. ทั้งสองข้าง มี coeliac plexus & gg.
Blood supply : highly vascular; เป็น endocrine gl.
- supr suprarenal a. <-- infr phrenic a.
- middle suprarenal a. <-- abdl aorta
- infr suprarenal a. <-- renal a.
Vein - 1 เส้นต่อข้าง
- Rt. suprarenal v. -->IVC
- Lt. suprarenal v. --> Lt. renal v.
สังเกต
- แขนง a. เรียงจากบนลงล่าง ตามโครงสร้างที่มาสัมพันธ์
--- review relation of suprarenal gl. --> Grant's Atlas of Anatomy
- Lt. renal v. ยาวกว่า Rt. renal v.; ทอดข้าม abdl aorta
--- v. จาก Lt. abdl organ มักเทเข้า Lt. renal v. เช่น Lt. testicular v., etc.
คำถาม : suprarenal gl. กับ adrenal gl. ต่างกันยังไงคะ ? (น้องๆ ปี 2, 2554)
คำตอบ : เขียนต่างกันครับ (อดิศร, 2554)
==========
ท้ายเรื่อง
หลังผ่านคืนจันทรคราส ลมหนาวก็พัดมารุนแรงจนรู้สึกได้
ลมหนาวมักมาพร้อมความเหงา เหตุที่เรารู้สึกเหงาเพราะใจของเราขาดความอบอุ่น ขาดไอรักจากใครสักคนคอยเคียงข้างกัน เมื่อความหนาวกายมาปะทะเข้ากับความหนาวใจ ก็ยิ่งตอกย้ำให้ความเหงาในใจนั้นรุนแรงมากขึ้นกว่าเดิม
วิธีคลายเหงาก็ง่ายๆ ครับ หาใครมาช่วยห่มใจสักคน - อย่าเพิ่งเข้าใจผิดนะครับ ผมไม่ได้ชักชวนให้ใครจับคู่กัน ผมเพียงแต่คิดว่าในเมื่อใจมันเหงาเพราะความหนาว ก็ควรห่มใจให้หายหนาว เหมือนอย่างที่เราสวมเสื้อผ้าหรือห่มผ้านวมหนาๆ เพื่อคลายหนาวนั่นแหละครับ
การห่มใจอาจต้องการ "ใครสักคน" มาช่วยห่ม แต่ "ใครสักคน" ที่ผมพูดถึงนั้นไม่จำเป็นต้องเป็น "ใครคนอื่น" สักหน่อย คนอื่นๆ หรือแม้แต่คนรักของเราอาจช่วยห่มใจเราได้ก็จริง แต่ใจจะหายหนาวหรือไม่นั้นอยู่ที่เรารู้จักห่มใจของเราเองต่างหาก ต่อให้มีคนคอยดูแลเอาใจใส่เรามากเพียงไร แต่ถ้าเราไม่เคยคิดจะดูแลเอาใจใส่ใจของเราเอง ไม่เคยคิดจะห่มใจของเราเองแล้ว ใจจะหายหนาวได้อย่างไร
อากาศหนาวอย่างนี้ รักษาสุขภาพกันด้วยนะครับ, ด้วยความปรารถนาดี
รัตนาดิศร
==========
ในขณะที่เรากำลังจมอยู่ในกองทุกข์ของตน
เราคงเผลอลืมไปว่า ทุกชีวิตต่างก็ดิ้นรนอยู่ด้วยกันทั้งนั้น
บางครั้งเหนื่อยหนักกว่าเราด้วยซ้ำไป
0 Comments:
Post a Comment